Bana göre ana hatlarıyla dikkat edilmesi gereken iki nokta var: Orucun anlamından bahsederken, yokluk çekenlerin halinden anlamak demiştim bir önceki yazıda. Fakat gün sonunda bizi bekleyen iftar sofralarını düşünecek olursak, aslında pek de yokluk çektiğimizi söyleyemeyiz. Aynı bağlamda, vücudu temizlemeye yardımcı olmamız gereken bir dönemde bol şekerli, bol yağlı, bol tuzlu, bol bol bol yemekler yersek yine oruç anlamını kaybetmiş olur.
Sağlık sorunlarınız varsa oruç tutmamanız gerektiğini hatırlatayım hemen. Oruçla sağlık sorunları giderilebilir ama bu bir profesyonel gözetiminde yapılmalıdır, dini amaçla tutulan oruç bundan farklıdır. Oruç ayrıca kilo verme yönetimi de değildir. Aksine Ramazan’da hareket etme azalır ve metabolizma yavaşlar. Uzun süre aç kalan vücut, besinleri yağ olarak depolayabilir. Bu nedenle doğru beslenmeyen ve hiç hareket etmeyenler, kolaylıkla kilo alarak bitirir Ramazan’ı.
Ramazan bu sene bahara denk geldiği için biraz daha kolaylaşıyor. Fakat sıcaklar yavaş yavaş artacak, oruç süresi uzayacak. Burada sizleri zorlayacak en önemli şey susuzluk. Bu nedenle gerek iftarda gerek sahurda olsun yiyeceklerinizin susatmayacak ve su tüketimini artırmayacak besinler olması gerekli. Örneğin çay içmek vücuttan su atılmasına neden olur. Bu nedenle özellikle sahurda çay içmemek gerekir. Salam, sosis, sucuk, tuzlu peynirler, pastırma ve zeytin gibi tuz oranı yüksek ve baharatlı yiyeceklerden uzak durmakta fayda var. Rafine yağlı yiyecekler de susuzluğu artırır; kızartmalar, börekler, hamur işleri, abur cubur da bu anlamda oruç süresince size yardımcı olmayacak besinler arasında.
Yüksek proteinli beslenmek, ürik asit üretilmesi nedeniyle vücuttan su atılmasına neden olur. Özellikle sahurda etten kaçının.
Basit şeker içeren yiyecekler kan şekerini hızla düşürür ve çabuk acıktırır. Kek, kurabiye, tatlı, çikolata, bal, reçel, beyaz ekmek, beyaz makarna gibi yiyecekleri özellikle sahurda yemeyin.
Çok fazla yemek, sindirim için çok su tüketilmesi demektir. Bu nedenle sahurda çok yememeye çalışın. Yine çok su tüketmesi nedeniyle ekmek yemekten kaçının. Önce biraz su için. Ardından özellikle çiğ sebze yiyerek hem posası hem de su oranı yüksek besin almış olursunuz. Yoğurt veya kefir, suda bekletilmiş kuruyemiş de tüketebilirsiniz. Sağlıklı yağlar (soğuk sıkım zeytin yağı, hindistan cevizi yağı, avokado, yemişler) hem tokluk hissini artıracaktır hem de metabolize olurken vücuda su katacaktır. Meyve yiyecekseniz, idrar söktürücü olanlara (örneğin karpuz, kiraz) dikkat etmenizi öneririm.
İftarda orucunuzu bol suyla açın ve 15 dakika kadar bekleyin. Daha sonra hurma veya kuru kayısı ile şeker isteğinizi dengelemiş olursunuz ve yemek sonrasında kendinizi tatlıya vurmazsınız. Ayrıca yine meyve yiyerek terleme ile kaybedilen elektrolitleri yerine koyabilirsiniz. Yine meyveden alacağınız doğal sağlıklı şeker ile enerji ihtiyacınızı da karşılamış olacaksınız. Daha sonra 1 saat ara verip yemeğe geçebilirsiniz. Biraz çorba ve bol sebze yemeği tüketin. Sofranız mümkün olduğunca az çeşitli olsun. Yemekle su içmemeye özen gösterin (bkz Yemek Yeme Sanatı yazı dizisi). Her türlü meşrubat yine vücuttan su atılmasına neden olacak içecekler arasında.
İlla tatlı yenilecekse (ki bence yine orucun anlamına aykırı), haftada bir veya iki defa ile sınırlayın kendinizi. Ağır tatlılardan kaçının. Güllaç hem geleneksel hem de sütlü olması nedeniyle yerinde bir tercihtir. Tatlıyı ana yemekten 2-3 saat sonraya saklayın.
Mümkün olduğunca hareket etmeye, özellikle de iftardan sonra biraz yürüyüş yapmaya özen gösterin.